Ağız kuruluğu ve halsizlik, ağız kuruluğu çok sayıda hastalığın belirtisi olarak ortaya çıktığından, kişide halsizlik etkisi gösterebilir. İnsanların çoğunda dönemsel olarak yaşanan ağız kuruluğu, gidermek için ağız çalkalama gibi yollara başvurulan bir sorundur. Ağızda yanakların içinde, çenenin altında ve dil altında yer alan tükürük bezlerinden salgılanan tükürük, vücudu mikroorganizmalara karşı koruma görevi de üstlenmektedir. Besin olarak alınan nişastalı maddelerin sindirimi ağızda başlamaktadır. Normal sağlıklı bir kişide günde 1000 mililitre tükürük salgılanmakta, bazılarında bu oran 1500 mililitreye kadar yükselmektedir. Tükürük salgısının içinde bulunan iyonlar bakterilerin içine girip, yok ederler. Enzimlerde bakterileri yok ederken, besin artıklarını sindirir ve temizler. Aynı zamanda bakterilerin gıda desteğini önlerler. Bu sayede yok olmaları sağlarlar. Tükürük salgısında bulunan antikorlarda bakterilere saldırarak yok etmeyi üstlenmiştir. Tükürük salgısının yeterince olmaması halinde, ağızda sıkça ülserler oluşur, bunlar iltihaplanarak diş çürüklerine neden olur. Tükürük bezlerinin kontrolünü beyin sapı üstlenmiştir. Buradaki iştah merkezinde tükürük salgısının vereceği tepkiler düzenlenir. Ayrıca mide ve bağırsaklarda olan tahriş edici hastalıklarda tükürük salgısı önleyici etki yapar. Ağız kuruluğu yaşayan kişilerde mide sorunlarının sıkça yaşanmasının sebebi de budur.

Depresyon ilaçları, antihistaminikler, ağrı kesiciler, burun açıcılar, tansiyon ilaçları gibi çok sayıda ilacın yan etkisi, diyabet hastalığı, Parkinson, kanser tedavisinde uygulanan radyasyon tedavisi, AIDS gibi hastalıklar ağız kuruluğu sebepleri arasındadır. Tükürük bezlerinin zarar görmesiyle birlikte tükürük salgısının azalması ya da kaybıyla buna neden olurlar. Bazı hastalıklarda tükürük salgısı kalınlaştığından, bu sorun yaşanabilir. Menopoz dönemindeki hormon dengesizliği, alkol ve sigara kullanımı da ağız kuruluğu nedenleridir.

Şeker hastalığı ağız kuruluğu etkisi gösteren en önemli hastalıklardan birisidir. Bu belirtisinin yanında fazla miktarda su içme, sıkça idrara çıkma, kanda ve idrarda şeker yükselmesiyle kendini gösterir. Romatoid artrit olarak tanımlanan romatizmanın alt türünde eklem ağrılarıyla beraber ağız kuruluğu ve gözyaşı salgısının olmaması karakterizedir. Bu hastalıklar ağız kuruluğu etkisiyle kişide halsizlik, yorgunluk gibi etkiler yapar.

Hastalarda iştah artışı olmasına rağmen, belirgin bir kilo kaybı olması, asabiyet, ağız kuruluğu, halsizlik, yorgunluk, çabuk yorulma, nefes darlığı, cinsel isteksizlik gibi belirtilerle yaşanan zehirli guatr, tedavisi ihmal edilmemelidir. Şeker hastalarını etkisi altına alırsa, belirtiler daha yoğun şekilde yaşanır. Hastalığın ilaçlarla tedavi edilmesi sayesinde, ağız kuruluğu ve halsizlik etkileriyle birlikte, diğer belirtilerde ortadan kaldırılabilir.

Rahatsızlığın tanısı konularak, altta yatan sebebe uygun tedavi yolu belirlenir. Buna sebep olabilecek ilaç kullanımı azaltılır, gerektiği takdirde kesilir. Ağızdan nefes almaya neden olabilecek rahatsızlıklarda, KBB uzmanı tarafından tedavi uygulanır. Ağız ve diş sağlığı için gereken önlemler alınır, çürük diş ve dolgu sorunları giderilir. Hastada şeker, ishal gibi rahatsızlıklar varsa, vücudun su ve tuz dengesi sağlanır. Ağızdaki kuruluğun kontrolü açısından, sıvı alımına dikkat edilir. Sigara içme, alkol kullanma gibi alışkanlıklardan uzaklaşılır. Acı ve baharatlı yiyeceklerden kaçınılır. Kafeinli ve şekerli besinler tüketilmez. Bol miktarda C vitamini almak ve şekersiz sakız çiğnemek de faydalı olacaktır. Bunlar koruyucu ve ağız kuruluğunun zararlarını azaltıcı önlemlerdir. Mutlaka buna sebep olan hastalıklara uygun tedavi uygulanmalıdır.